คำถาม-คำตอบอาเซียน

1. ถาม : ประธานอาเซียนคนปัจจุบัน คือใคร? มีวาระการดำรงตำแหน่งกี่ปี? และมีหน้าที่ใดบ้าง?

ตอบ : ประธานอาเซียนคนปัจจุบันคือ นายเหวียน ซวน ฟุก นายกรัฐมนตรีสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม

         ประธานอาเซียนเป็นตำแหน่งสูงสุดของอาเซียน โดยผู้นำประเทศในกลุ่มอาเซียน

ต้องผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันเป็นวาระละ 1 ปีสลับกันไปเรื่อย ๆ ตำแหน่งนี้นอกจากจะเป็นประธาน

ในการประชุมใหญ่ ๆ ของอาเซียนแล้วต้องรั้งตำแหน่งตามกลไกทุกส่วนของอาเซียนด้วย เช่น

เป็นประธานมนตรีประสานงานอาเซียน เป็นประธานมนตรีประชาคมอาเซียนคณะต่าง ๆ ตลอดจน

เป็นประธานผู้แทนถาวรประจำอาเซียน

2. ถาม : การประชุมในระดับคณะเจ้าหน้าที่ของอาเซียน มีกี่ด้าน และมีหน้าที่ใดบ้าง?

   ตอบ : - ด้านการเมือง คณะเจ้าหน้าที่อาวุโสอาเซียน (ASEAN Senior Officials Meeting – SOM) ประกอบด้วย ปลัดกระทรวงการต่างประเทศของอาเซียน ทำหน้าที่ดูแลความร่วมมือของอาเซียน

ด้านการเมืองและความมั่นคง รวมถึงประเด็นสำคัญอื่น ๆ ที่เกี่ยวกับการเมือง

        - ด้านเศรษฐกิจ คณะเจ้าหน้าที่อาวุโสด้านเศรษฐกิจ (ASEAN Senior Economic Officials Meeting – SEOM) ประกอบด้วย ปลัดกระทรวงที่รับผิดชอบงานเศรษฐกิจของอาเซียนทำหน้าที่ดูแลความร่วมมือของอาเซียนด้านเศรษฐกิจ

       - คณะกรรมการประจำอาเซียน (ASEAN Standing Committee – ASC) คณะกรรมการประจำอาเซียนประกอบด้วย เลขาธิการอาเซียนและอธิบดีกรมอาเซียนของแต่ละประเทศสมาชิก

ทำหน้าที่ดูแลดำเนินงาน ติดตามผล และพิจารณาทบทวนการปฏิบัติงานของอาเซียน เพื่อให้เกิด

ความต่อเนื่องและอาจตัดสินใจในเรื่องเร่งด่วนได้ คณะกรรมการประจำอาเซียนนี้ ถือเป็นศูนย์กลางในการประสานงานดูแลรับผิดชอบงานด้านต่าง ๆ ทั้งนี้ โดยปกติจะมีการประชุมคณะกรรมการประจำอาเซียนปีละ 4-5 ครั้ง ซึ่งประเทศที่เป็นประธานคณะกรรมการประจำอาเซียนจะเป็นเจ้าภาพจัด

การประชุม ASC ครั้งแรกและครั้งสุดท้าย นอกนั้นจะจัดขึ้นที่สำนักเลขาธิการอาเซียน

       - ด้านการคลัง คณะเจ้าหน้าที่อาวุโสด้านการคลังอาเซียน (ASEAN Deputy Finance and Central Bankers Meeting – AFDM) ประกอบด้วย ปลัดกระทรวงการคลังหรือผู้แทน

       -เฉพาะด้าน เช่น คณะเจ้าหน้าที่อาวุโสด้านยาเสพติด (ASEAN Senior Officials Meeting on Drugs Matters – ASOD) ด้านสิ่งแวดล้อม (ASEAN Senior Officials on the Environment – ASOEN) คณะกรรมการอาเซียนด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ASEAN Committee On Science and Technology – COST) คณะเจ้าหน้าที่อาวุโสด้านสวัสดิการสังคมและการพัฒนา (ASEAN Senior Official on Social Welfare – SWD) คณะกรรมการอาเซียนด้านวัฒนธรรมและสนเทศ (ASEAN Committee on Culture and Information – COCI) คณะเจ้าหน้าที่อาวุโสด้านการพัฒนาชนบทและการแก้ไขปัญหาความยากจน (Senior Officials Meeting on Rural Development and Poverty Eradication – SOMRDPE) ฯลฯ การประชุมร่วมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโสอาเซียนกับอธิบดีอาเซียน (Joint Committee Meeting – JCM) เป็นการประชุมร่วมระหว่างเจ้าหน้าที่อาวุโสอาเซียน เจ้าหน้าที่อาวุโสฝ่ายเศรษฐกิจ และคณะกรรมการประจำอาเซียน (อธิบดีกรมอาเซียน) ที่จัดขึ้นเพื่อเตรียมการประชุมสุดยอดอาเซียนในแต่ละปี ทั้งด้านสารัตถะและพิธีการ

3. ถาม : การประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนอย่างไม่เป็นทางการ (AEM Retreat) ครั้งที่ 26 ที่ได้มีการประกาศแถลงการณ์ร่วมรับมือสถานการณ์ไวรัสโควิด-19 เดินหน้ารักษาตลาดอาเซียน จัดขึ้นที่ใด ระหว่างวันที่เท่าไร?

   ตอบ : การประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนอย่างไม่เป็นทางการ (AEM Retreat) ครั้งที่ 26 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 9 - 11 มีนาคม ณ เมืองดานัง สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม โดยการประชุมครั้งนี้ รัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนได้แสดงความกังวลต่อสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา หรือโควิด-19 ที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวมของโลกและอาเซียน

4. ถาม : แนวคิด“อาเซียนที่เป็นหนึ่งเดียวและพร้อมปรับตัว” (Cohesive and Responsive ASEAN) มีกี่ด้าน อะไรบ้าง?

   ตอบ : อาเซียนที่เป็นหนึ่งเดียวและพร้อมปรับตัว” (Cohesive and Responsive ASEAN) โดยแบ่งเป็น 3 ด้านหลัก ได้แก่

         1. ด้านการส่งเสริมการบูรณาการและความเชื่อมโยงภายในอาเซียน เช่น การส่งเสริมอาเซียน

ให้เป็นภูมิภาคที่ใช้ดิจิทัลร่วมกัน การส่งเสริมอุตสาหกรรมการผลิตอัจฉริยะในประเทศอาเซียน

การเชื่อมโยงระบบการชำระเงินในภูมิภาคให้เป็นระบบเดียวกัน

         2. ด้านการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของอาเซียนกับประชาคมโลก เช่น การลงนาม

ความตกลง RCEP ในปีนี้

         3. ด้านการเสริมสร้างอาเซียนให้พร้อมปรับตัวและมีศักยภาพมากขึ้น เช่น การสร้างเครือข่ายศูนย์นวัตกรรมของประเทศในอาเซียน และการจัดทำแผนงานด้านความมั่นคงอาหาร เป็นต้น

5. ถาม : วิสัยทัศน์อาเซียน 2020 (พ.ศ. 2563) คืออะไร? และมีที่มาอย่างไร?

   ตอบ : อาเซียนมีวิสัยทัศน์สู่ภายนอก มีสันติสุข และมีการเชื่อมโยงเข้าด้วยกันในการเป็นหุ้นส่วน

ในสิ่งแวดล้อมของประชาธิปไตยและอยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน การพัฒนาที่มีพลวัตร และการรวมตัว

ทางเศรษฐกิจที่ใกล้ชิดและในสังคมที่เอื้ออาทร ที่ระลึกถึงสายสัมพันธ์แน่นแฟ้นทางประวัติศาสตร์ ตระหนักถึงความสำคัญของมรดกทางวัฒนธรรมที่มีร่วมกันและเชื่อมโยงในอัตลักษณ์ของภูมิภาค

       วิสัยทัศน์อาเซียน 2020 (พ.ศ. 2563) เกิดจากคำประกาศของผู้นำรัฐและหัวหน้ารัฐบาล

ของประเทศสมาชิกอาเซียน ในการประชุมสุดยอดอย่างไม่เป็นทางการ ครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2540 ณ กรุงกัวลาลัมเปอร์ประเทศมาเลเซีย

                                                                นายทศวิณหุ์ เกียรติทัตต์

                                                                วิทยากรชำนาญการพิเศษ